τροχιές

Με την πράξη να ανακαλύπτουμε αλήθειες και πάλι με την πράξη να τις ελέγχουμε και να τις αναπτύσσουμε.../Πράξη, γνώση και ύστερα πάλι πράξη˙ η μορφή αυτή της κυκλικής επανάληψης είναι ατελεύτητη.

Μάο ΤσεΤουνγκ


Το συμβάν δεν είναι ο Άλλος του Λόγου αλλά ο 'Αλλος της φιλοσοφίας, όπως ορίζεται σύμφωνα με την πλατύτερη έννοια της πολύπλοκης δομής του, αντί να ορίζεται μόνο με όρους ''παρουσίας".

Francois Laruelle




Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2010

Η ΣΚΟΤΕΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ: Θέατρο και Κόσμος




1. Το Θέατρο είναι η υπερ-μεταφορά ακριβώς γιατί φέρει μέσα απο το σκοτάδι κάτι άλλο, ή μάλλον το Άλλο το ίδιο. Η απόδοση του Άλλου είναι το ίδιο το Θεατρικό συμβάν που συντελείται ως ένας Κόσμος-Άλλος, μια εμφάνιση που σε μια ορισμένη στιγμή θα χαθεί και θα επιστρέψει μέσα στο μηδέν της. Στο Θέατρο καταλαβαίνουμε όλοι ότι αυτό που χάνεται παρόλα αυτά αφήνει πίσω του την αρχαιολογία του, μνημεία και ίχνη που ανα πάσα στιγμή μπορούν να τελετουργηθούν σε μια σκηνή, και να καλέσουν τον Άλλο ξανά στην παρουσία,στο χώρο του ορατού. Αυτή είναι και η αξία των Θεατρικών έργων, των κειμένων, της Θεατρικής γραφής. Γίνονται εγχειρίδια μιας απόκοσμης πράξης που μέσα στην Θεατρική παράσταση μετατρέπεται σε μια ενδόκοσμη προς-το παρόν παρουσία.
Το Θέατρο είναι το όργανο του Άλλου Κόσμου και όχι του ήδη-Κόσμου και για αυτό η πρακτική του είναι εκ φύσεως Μανιχαική, διχαστική, χασματική.

2. Απο αυτή την άποψη, η σχέση σκότους και φωτός μέσα στην Θεατρική πράξη υπήρξε πάντα μια αλληγορία αυτής της πάλης ανάμεσα στον Κόσμο που φιλοξενεί το Θεατρικό συμβάν και στον Κόσμο που καλεί το Θεατρικό συμβάν να παρουσιαστεί, να υπάρξει επι της σκηνής. Το Θέατρο είναι μία κατάβαση, μια ανασκαφή, ένα βύθισμα, δεν υπάρχει ορατότητα στην ουσία του αλλά σκοτεινότητα. Το σκοτάδι πάνω στη σκηνή είναι ο τόπος της αναγγελίας, η έκκληση και η πράξη του Άλλου δεν έχουν ανάγκη το φώς του ήδη-κόσμου. Επιτρέπωντας την κυριαρχία της σκοτεινότητας πάνω στη σκηνή δεν σημαίνει ότι εξορίζουμε το φως. Το φως παίρνει άλλη χρήση, είναι το φως που έρχεται να αναδείξει πλευρές και φιγούρες, είναι το φως σαν αιφνίδια εμφάνιση, είναι το φως που απλά περιγράφει την σωματικότητα επι της σκηνής ώστε να αναδεικνύεται η κίνηση.
Να γιατί το να δίνεις την κυριαρχία επι της σκηνής στη σκοτεινότητα αποδίδεις στο φως ένα καθοριστικό ρόλο στην Θεατρική παράσταση.

3. Η σκοτεινότητα δεν είναι ακόμα τυφλότητα, στη σκηνή βλέπουμε αλλά κατανοούμε ότι πρέπει να δούμε αλλιώς, πρέπει να αποκαταστήσουμε την σχέση πνεύματος και όρασης ώστε να συλλάβουμε την ιδιαιτερότητα του αλλόκοσμου θεατρικού έργου. Η σκοτεινότητα στη σκηνή υπενθυμίζει την δύναμη της μετάβασης απο την κεκτημένη γνώση προς το άγνωστο, το άσκεφτο, το άγραφο, το άτοπο Άλλο.
Το ότι αυτή η σκοτεινότητα είναι ταυτισμένη με την τραγική στιγμή μέσα σε ένα έργο αυτό είναι κάτι παραπάνω απο αυτονόητο. Όταν δεν γίνεται καλλιτεχνικό-ρομαντικό κλισέ μίας αντίληψης που εξισώνει την θλίψη και τον πόνο με το μαύρο, τότε μπορεί να εκφράζει μια αλήθεια..ότι το τραγικό σχετίζεται με το ''μεταβαίνειν σε -κάτι άγνωστο'', με το πέρασμα σε ένα Άλλο-Κόσμο που ήδη ξεδιπλώνεται πάνω στη Θεατρική σκηνή. Ο φόβος της Φαινομενολογίας για το Πραγματικό διαλύεται μέσα στο Θέατρο απο το ίδιο το Θέατρο.

ΣΥΜΒΑΝΤΑ

3 σχόλια:

  1. Πολύ όμορφο blog!!

    Με την καλησπέρα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αυτά τα συναισθήματα έτσι όπως τα περιγράφεις τα ένιωσα σε κάποιες παράδοξες πρόβες για το θεατρικό του Αρκά(!) που τελικά ποτέ δεν ανέβηκε...

    Μιας και έγραψες για τη "ζωή" του θεάτρου μπροστά, μέσα και πίσω από τη θεατρική σκηνή, θα ήθελα να σου δείξω αυτό:
    http://www.scribd.com/doc/7247797/14021999-7-

    επίσης επειδή φιλοσοφείς σε ενδιαφέροντα πεδία ήθελα να σου δείξω και αυτό:
    http://leximata.blogspot.com/2010/02/blog-post_19.html
    σε μια σύνδεση κινηματογραφικής σκηνής, πορνογραφίας και κεφαλαίου

    καλή συνέχεια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. 1. Κατερίνα σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια, και η δική σου προσπάθεια είναι πολυ ιδιαίτερη και ευαίσθητη μέσα απο το blog σου.

    2. Μαριάνα πραγματικά αυτό το ένθετο για τον Κουν δεν το είχα υπόψη μου, πολύ διαφωτιστικό.
    Όσο για το κείμενο απο το leximata είναι αρκετά πειραματικό και οι συνδέσεις του έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Σε ευχαριστώ και θα φροντίσω να σου προτείνω και εγώ σταθερά. Το λαογραφικό επίπεδο που προσεγγίζεις αξίζει πολλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή